Efekt jojo, skąd się bierze ?
Czy na pewno kilogramy wracają tylko dlatego, że stosowaliśmy diety poniżej swojego zapotrzebowania ?
Motywatorem do napisania tego artykułu był komentarz jednej Pani na Instagramie, która napisała „ każdy dietetyk jest do niczego układa diety poniżej PPM i potem po powrocie do normalnego jedzenia efekt jojo gwarantowany”. Widzicie już w czym tkwi problem ?
Jak to jest z tym efektem jojo?
Od zdrowych nawyków żywieniowych nie ma powrotu do „normalnego jedzenia”. To właśnie często „normalne jedzenie” spowodowało, że jesteście tu gdzie jesteście. Jeśli nie będziecie kontynuować zdrowych nawyków żywieniowych i wrócicie do swojego poprzedniego sposobu odżywiania to logiczne, że kilogramy wrócą. Wrócą i to często podwójnie ! Dlaczego?
Odchudzanie ma też swoje minusy
Odchudzanie to proces, który powoduje, że poprawia się wydolność organizmu, ciśnienie krwi się normuje, glukoza na czczo ulega zmniejszeniu… itd. Same plusy ! Ale jest też jeden minus ! Każda próba odchudzania będzie się wiązać z pogorszeniem składu ciała. Za każdym razem proces odchudzania będzie wiązał się z utratą masy mięśniowej. Im mniej jecie, tym więcej mięśni będziecie tracić w czasie tego procesu. I to właśnie dlatego boimy się tych głodówkowych diet rzędu 800/1200 kcal, ponieważ powodują one znaczny spadek masy ciała właśnie z mięśni. A przecież chcemy redukować tkankę tłuszczową.
Z czym się wiąże spadek masy mięśniowej w efekcie jojo?
Każdy ubytek mięśni będzie obniżał Waszą podstawową przemianę materii. Podstawowa przemiana materii (w skrócie PPM) to minimalna ilość kilokalorii jakie organizm zużywa na podstawowe funkcje życiowe. Jest wyjściowym parametrem do obliczania całkowitej ilości kcal jakie powinniście jeść na diecie redukcyjnej, czyli odchudzającej.
Mięśnie to taka tkanka, która do pracy potrzebuje energii, więc im mniej jej macie tym mniej energii zużywa Wasz organizm. Jeśli odchudzacie się po raz kolejny, to Wasz skład ciała ulega znacznemu pogorszeniu i tak za każdym razem. Przy kolejnej próbie odchudzania wasz deficyt kaloryczny musi być większy aby osiągnąć efekt spadku masy ciała. Przez to staje się ono trudniejsze i bardziej restrykcyjne. To naturalne, ponieważ powracając do swojej poprzedniej masy ciała waga pokazuje te samą liczbę w kg, ale skład ciała jest już inny. Więcej tkanki tłuszczowej, mniej tkanki mięśniowej, co za tym idzie dużo niższe zapotrzebowanie na energię.
Budowanie świadomości
Bardzo ważnym procesem zmian nawyków żywieniowych jest świadomość, że to nie tylko zbyt niskokaloryczne diety wpływają na to czy kilogramy wrócą ze zdwojoną siłą, ale przede wszystkim brak kontynuacji zdrowych nawyków żywieniowych.
I naprawdę nie chodzi o to aby nie jeść już do końca życia tradycyjnego schabowego czy słodyczy. Sama czasem zachęcam swoich pacjentów aby pozwalali sobie zjeść takie rzeczy. Zdrowe odżywianie to kompromis pomiędzy tym, co potencjalnie uważane za zdrowe a tym, co bardziej cieszy naszą psychikę niż ciało.
Najlepiej się sprawdza kiedy 80% diety to niskoprzetworzone produkty, a 20% stanowią rekreacyjne, niekoniecznie, najzdrowsze wybory. I taki mniej więcej rozkład powinien się obowiązywać zarówno w czasie odchudzania, jak i potem, w czasie utrzymywania masy ciała. Aby nie dopuścić do efektu jojo.
Oczywiście spore znacznie ma też to jak się odchudzacie. Jeśli wybieracie krótkotrwałe rozwiązania tj. detoks, catering czy inne kolejne modne diety, które naprawdę nie da się kontynuować całe życie. To najprawdopodniej kg wrócą.
Jest naprawdę spora różnica pomiędzy odchudzaniem się, a zmianą nawyków żywieniowych. Odchudzać możecie się dietą keto, którą zdołacie utrzymać np. maks trzy miesiące i prawdopodobnie efekt będzie zadowalający. Pytanie tylko, co dalej ? Większość osób odchodzi od takiego sposobu odżywiania i kg zaczynają wracać tak szybko, jak szybko rezygnujecie z zasad tej diety.
Zmiana nawyków jest trudniejsza, bo wymaga od naszego mózgu zmiany dotychczasowych zachowań, ale gwarantuje sukces na lata. To dzięki stopniowym zmianom możecie nie tylko utrzymać motywację w odchudzaniu, ale też wypracować wymarzoną sylwetką na lata !
Nie da się schudnąć bez efektu jojo, bazując jedynie na wiedzy dietetycznej. Tutaj trzeba czegoś więcej. Trzeba zmiany myślenia i zachowania. Dlatego tak ważne jest aby łączyć w pracy wiedzę z zakresu zdrowego odżywania i psychologii. I to właśnie tym zajmuje się w swojej pracy jako psychoDIETETYK 🙂
Jeśli czujecie, że potrzebujecie pomocy w tym procesie, albo chcecie mieć indywidualnie dobraną strategię, tak jak moi pacjenci aby osiągnąć niesamowite metamorfozy, koniecznie zapoznajcie się z moją ofertą współpracy w gabinecie lub online.
Pozdrawiam
mgr Dietetyk Kliniczny Ewelina Ozimek